İntifa Hakkı Nedir, Şartları Nelerdir?
İntifa hakkı nedir?” sorusu doğrultusunda incelediğimiz intifa hakkı, bir gayrimenkulün sahibi olan bir kişiye, o mülkiyetin kullanımı veya gelirinden yararlanma hakkı veren bir haktır. Hak sahibi, mülkiyetin gerçek sahibine karşı belli haklara sahip olabilir ancak asıl mülkiyet sahibi tarafından tanımlanan sınırlamalar çerçevesinde hareket etmek zorundadır. İntifa hakkı, taşınmaz mal sahipleri arasındaki anlaşmaların bir sonucu olarak ortaya çıkar. Örneğin, bir kişi bir arsayı sahibinden satın aldığında arsa üzerine bina inşa etme hakkını satıcıya veren bir intifa anlaşması yapabilir. Böylece arazi sahibi mülkiyetini korurken, inşaat yapan kişi de binanın gelirlerini elde edebilir.
İNTİFA HAKKININ KAZANILMASI VE ŞARTLARI
İntifa hakkı, genellikle belli şartların yerine getirilmesi sonucu elde edilen bir mülkiyet hakkıdır. “İntifa hakkı nasıl verilir?” ve “İntifa hakkının şartları nelerdir?” soruları en çok tartışılan konu başlıkları arasında yer almaktadır. Bu hakkın kazanılması ve bazı yaygın şartları aşağıda açıklanmıştır:
– Anlaşma: İntifa, asıl mülkiyet sahibi ile intifa talep eden kişi arasında yapılan bir anlaşma sonucu verilebilir. Bu anlaşma, noter huzurunda veya resmi bir şekilde yapılabilir.
– Karşılıklılık: Hakkın kazanılması genellikle karşılıklılık prensibine dayanır. Bu da söz konusu hakkı talep eden kişinin, asıl mülkiyet sahibine bir tür karşılık sunması gerektiği -anlamına gelir. Bu karşılık mali veya hizmet bazlı olabilir.
– Belirli Süre veya Şartlar: İntifa, belirli bir süre veya belirli şartlar altında geçerli olabilir. Süre sonunda hak sona erer veya belirli şartlar yerine getirilmezse hak düşebilir.
– Arazi Kullanımı: İntifa hakkı sahibinin genellikle arazi üzerinde belirli bir amaçla kullanım hakkı vardır. Örneğin, hak sahibi arazi üzerine bina inşa etme veya tarım yapma hakkına sahip olabilir.
– Ücret veya Gelir Paylaşımı: İntifa sahibi, asıl mülkiyet sahibine belirli bir ücret veya gelir payı ödeyebilir. Bu, hakkın kullanımından elde edilen gelirlerin asıl mülkiyet sahibi ile paylaşılması anlamına gelir.
– Devir Edilebilirlik: Bazı durumlarda, hak sahibinin bu hakkını başkasına devretmesine veya devredeceği kişiye alt intifa tanımasına izin verilebilir.
İNTİFA HAKKININ SAHİPLERİNE SAĞLADIĞI YÜKÜMLÜLÜKLER
İntifa sahipleri, bu hakkı kullanırken belli yükümlülüklere tabi tutulabilirler. Bu yükümlülükler, söz konusu hak anlaşmasında veya yerel yasalarda belirtilir.
– Kullanım Amacına Uygun Kullanım: İntifa hakkı sahipleri, mülkü kullanırken anlaşmada belirtilen amaçlara uygun davranmak zorundadır. Örneğin, arazi üzerine bina inşa etme hakkına sahip olan bir hak sahibi, bu hakkı sadece inşaat amacıyla kullanmalıdır.
– Bakım ve Onarım Yükümlülüğü: İntifa sahipleri, kullandıkları mülkü iyi bir şekilde bakmak ve gerektiğinde onarmakla yükümlüdürler. Buna özellikle mülkün fiziksel durumunu koruma ve çevre düzenlemeleri dahildir.
– Ücret veya Gelir Ödeme: İntifa sahipleri, mülkün asıl sahibine belli bir ücret veya gelir payı ödeyebilirler. Bu ödemeler, hak kullanımından elde edilen gelirlerin asıl mülkiyet sahibi ile paylaşılması amacıyla yapılır.
– Kira Bedeli Ödeme: İntifa hakkı sahipleri, bazı durumlarda mülk sahibine belirli aralıklarla kira bedeli ödemek zorunda olabilirler. Bu, hakkın kullanımına ilişkin bir tür kira ödemesi anlamına gelir.
– Mülkün Korunması: İntifa hakkı sahipleri, mülkü kullanırken onun korunmasından sorumludur. Mülkün zarar görmemesi ve çevreye olumsuz etkide bulunmaması için gerekli tedbirleri almalıdırlar.
TAPUDA İNTİFA HAKKI
Tapuda intifa hakkı, bir kişi veya kuruluşun belirli bir mülk üzerinde kullanım hakkına sahip olmasını ifade eden resmi bir kayıttır. Hak sahibi, mülkü kullanma veya gelirlerinden yararlanma hakkına sahipken, asıl mülkiyet sahibi olan kişi (veya kuruluş) malik olarak kalmaktadır. İntifa, tapu siciline tescil edilir ve bu şekilde yasal olarak belgelenir. Bu aşamada kendiniz için en iyi yatırımları yaparken Exen Invest’in uzman kadrosundan yararlanabilirsiniz.
Hisseli Tapuda İntifa Hakkı
Hisseli tapuda intifa hakkı, birden fazla kişinin sahip olduğu bir mülkün üzerinde intifa tesis edilmesini ifade eder. Bu durumda, mülk birden fazla malik arasında paylaşıldığı için hak da hissedarlar arasında bölüşülebilir. Örneğin, bir gayrimenkulün sahipleri arasında hisseleri paylaşılmışsa ve bu hissedarlardan biri intifa talep ederse, hisseli tapuda intifa hakkı söz konusu olabilir. Bu durumda hak, hisselere göre paylaşılır ve her hissedar, kendi hissesi oranında hakkını kullanabilir.
NOTERDE İNTİFA HAKKI
Noterde intifa hakkı tesis etmek, belirli bir gayrimenkulün kullanım hakkını veya gelirlerinden yararlanma hakkını düzenlemek amacıyla taraflar arasında resmi bir anlaşmanın yapılması anlamına gelir. Bu anlaşma noter huzurunda düzenlenir ve tescil edilir. Anlaşmanın doğru ve eksiksiz bir şekilde düzenlenmesi, tarafların haklarını koruma açısından önemlidir. Bu nedenle bir hukuk uzmanından veya noterden destek almak, süreci daha sağlam bir şekilde yönetmenize yardımcı olabilir.
İNTİFA HAKKININ SONA ERMESİ
“İntifa hakkı nasıl sona erer?” sorusu, bu hakla ilgili en çok merak edilen sorulardan biridir. Belirli koşulların gerçekleşmesi sonucu meydana gelir. Hak sahibi ve mülkiyet sahibi arasında yapılan sözleşme veya yerel yasalar, hakkın ne zaman sona ereceğini belirler. İntifa sahibi ile mülkiyet sahibi arasında yapılan sözleşme belirli bir süre için geçerliyse, bu süre sona erdiğinde hak da sona erer. Aynı zamanda taraflar, intifa anlaşması gereğince hakkın sona erdiğini belirleyebilirler. Örneğin, taraflar anlaşmayı feshetmeye karar verebilir. İntifa anlaşması, hukuka aykırı veya geçersiz bir şekilde düzenlenmişse, bu durum da hakkın hükümsüz sayılmasına neden olabilir.